ชาล้นถ้วย

เขียนโดย : กะว่าก๋า

ศาสตราจารย์ชาวตะวันตกคนหนึ่ง
มีโอกาสได้เข้าพบกับพระเซนชาวญี่ปุ่น
เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ในทางศาสนา
พระอาจารย์นำถ้วยชาออกมาวาง
หลังจากนั้นก็ค่อยๆรินชาจากกา ด้วยอาการสงบ
เทไปเรื่อยๆโดยไม่มีทีท่าว่าจะหยุด
จนที่สุดน้ำชาก็ล้นทะลักออกมาจากถ้วย
ศาสตราจารย์เห็นเช่นนั้นจึงร้องทักออกไปว่า

“ท่าน...ชาเต็มแล้ว ทำไมยังเทอยู่อีก ?”

พระอาจารย์จึงพูดขึ้นว่า

“ชาถ้วยนี้ก็เหมือนตัวท่านนั่นเอง
เมื่อท่านทำความรู้ของท่านให้เต็มแล้ว
ยังเหลือที่ทางใดให้ความรู้ใหม่เข้าไปเติมเต็มอีกเล่า”
 

…………………………………….
 

แม้แต่เพื่อนสนิทยังงง
ที่เห็นผมนั่งคุยกับยายของมันนานเป็นชั่วโมง
ยายที่มันชอบพูดว่า

“คนแก่แม่งน่าเบื่อ คุยแต่เรื่องอะไรก็ไม่รู้”
 

แต่ผมกลับรู้ว่าจะคุยเรื่องอะไร ถามอะไร
ผมฟังแกเล่าถึงวีรกรรมสมัยสาวๆ
ใครจะไปคิดว่าเวลาที่คนแก่หง่อมอายุเจ็ดแปดสิบ
พูดถึงตัวเองในวัยสาวแล้วจะมีความสุขได้ถึงขนาดนี้
ดวงตาของแกเป็นประกายเหมือนได้ย้อนวัยกลับไปเมื่อครั้งเป็นสาวรุ่น
ยิ่งฟัง ยิ่งเพลิน นึกภาพตามย้อนเวลากลับไปในอดีต
ภาพแบบ

“ยายนะ..ใส่ผ้าถุงสีแจ่ม พายเรือไปเที่ยวงานวัด โอ๊ย...สนุกอย่าบอกใคร”

ผมว่าอารมณ์ประมาณสาวสายเดี่ยวไปเที่ยวเธคในยุคนี้ยังไงยังงั้น
จำได้ดีว่าผมนั่งคุยกับแกเป็นชั่วโมง ทั้งที่เพิ่งเคยพบกันครั้งแรก
ตอนจะกลับ...คิดแบบไม่เข้าข้างตัวเอง
ผมเห็นสายตาของแกเหมือนแทนคำพูดว่า

“แล้วกลับมาฟังยายเล่าเรื่องในอดีตอีกนะไอ้หนูเอ๊ย...”

 

............................................
 

หลายคนชอบทำตัวเป็นชาล้นถ้วย
รู้แล้ว รู้ดี รู้ไปหมด
คนอื่นมีแต่ทำไม่ถูก คิดไม่เป็น
ฉันคนเดียวที่ถูก ที่เก่ง ที่เลอเลิศ เหนือคนอื่นไปหมด
สุดท้ายก็หลงงมงายอยู่แต่ในโลกที่มีแต่ทัศนคติอันคับแคบ
ไม่เปิดรับความรู้ใหม่ๆ ไม่สนใจความรู้สึกของคนอื่น
รู้แต่ยิ่งกดคนอื่นให้ลงต่ำได้เท่าไหร่
ตัวเองก็จะสูงขึ้นเท่านั้น
สุดท้ายก็ตายจากโลกนี้ไป แบบที่ชีวิตเต็มไปด้วย “อวิชชา”
และเป็นความตายที่ใครไม่อยากจดจำ

คนเก็บขยะก็เป็นครูของเราได้ โสเภณีก็เป็นครูของเราได้
จบป.2 หรือจบปริญญาเอก ไม่สำคัญเท่ากับสิ่งที่เขาได้รับ
ได้ผ่าน ได้เรียนรู้มาในช่วงชีวิต
เราไม่มีทางผ่านเข้าไปสู่ทุกประสบการณ์ได้
แต่เราเรียนรู้จากชีวิตผู้คนต่างๆที่อยู่แวดล้อมเราได้

หรือหากคิดว่า “ถ้วยน้ำชา” ของคุณมันเต็มอยู่แล้ว
ผมก็คงทำอะไรไม่ได้ นอกจากเอาใจช่วย
และหวังว่า ถ้วยของคุณมันคงไม่คว่ำล้มไปเสียก่อน
ก่อนที่จะได้รู้ว่าแท้ที่จริงแล้ว
ในถ้วยของคุณนั้น มันอาจว่างเปล่าและไร้น้ำชาอยู่ข้าง
ในมานานแล้ว โดยที่คุณไม่เคยรู้ตัว.